Getuigenissen
Informatie van onze kamp over de kampen vind je in onze infobrochure voor vrijwilligers. Hier willen we echter enkele van onze vrijwilligers zelf aan het woord laten om te horen hoe zij de kampen beleefd hebben:- Maarten over de verschillen tussen een AJOK kamp en een scoutskamp, en de band met mede monitoren.
- Laura over de verwachtingen voor een eerste kamp, en over direct iets betekenen voor de jongeren.
- Ianka over de drempelvrees voor een eerste kamp, en over de nuttige ervaring voor een orthopedagoge in spe.
Maarten
Maarten had al verschillende jaren ervaring als scoutsleider toen hij voor de eerste keer als monitor meeging op AJOK kamp. In wat volgt deelt hij zijn ervaring, en beschrijft de overeenkomsten en verschillen met een scoutskamp.
Wat was je verwachting voor je eerste AJOK kamp en hoe is dat meegvallen?
Ik wist niet heel goed wat ik moest verwachten, waar ik aan begon. Ik verwachtte mij aan een soort scoutskamp aangezien ik verschillende jaren scoutsleider ben geweest. Het draaide uit dat het publiek minder voor de hand liggend was dan een scoutskamp: de kinderen hebben namelijk speciale noden en karakters.
Qua ervaring was het zeer verrijkend, een echte eye-opener. Ik besefte niet dat er zoveel jongeren rondlopen die zoveel begeleiding en aandacht nodig hebben, en dat misschien maar één keer per jaar krijgen op een kamp zoals AJOK. Het was een zeer intense ervaring, want het vergt mentaal veel van u. Kinderen vragen extreem veel aandacht, en die constant moeten geven put je mentaal wel uit. De eerste dagen zijn hectisch en het moeilijkst, daarna beginnen de jongeren u te kennen, en jij begint hen te kennen. Je leert ook hoe ze aan te pakken, op welke manier ze wel of niet gaan luisteren. Dan is het wel heel leuk om te zien hoe je een 10-15 tal uiteenlopende karaketers kunt laten samenwerken, samen op stap gaan en plezier laten beleven. Zeker met gemotiveerde mede monitoren kwam dat altijd wel goed.
"Het was een echte eye-opener: ik besefte niet dat er zoveel jongeren rondlopen die dergelijke begeleiding en aandacht nodig hebben."
Verschilden die mede-monitoren veel van de de medeleiding bij scouts?
Ja, het grote verschil is dat de monitoren bij AJOK meer gevormd zijn door hun sociale of pedagogische opleiding, meer een sociale roeping hebben. Ze doen het ook veel bewuster, en cijferen zichzelf meer weg om de kinderen het beste te geven in die korte tijd die we delen.
Nu je het hebt over pedagogische vorming, is er wat dat betreft een verschil met de scouts?
Wel, er is bij AJOK heel veel kennis en ervaring aanwezig. Op kamp zijn er altijd wel mensen bij die al heel lang meedraaien, en die ofwel door de opleiding, of door hun job ervaring hebben en hun manier van aanpakken kunnen delen. Zo zijn er seniors die hun ervaring aan de nieuwelingen delen: je kan altijd terugvallen op kamp- en hoofdleiding als het even heel intens of moeilijk wordt. Zij zijn ook een klankbord om de gebeurtenissen 's avonds te bespreken. Voor de rest worden er aan de nieuwe moni's een aantal eenvoudige do's en dont's uitgelegd, zoals bijvoorbeeld fysiek contact vermijden als jongeren boos aan het worden waren. Een praktijkgerichte leerschool dus, vooral kijken, leren en doen!
"Je kan altijd terugvallen op ervaren kamp- en hoofdleiding als het even heel intens of moeilijk wordt."
Welke activeiten ondernemen jullie zoal met de jongeren?
Kamp is natuurlijk alles in groep doen: samen eten, samen slapengaan, samen spelletjes doen, samen op tocht gaan. Soms in kleinere groepen opgedeeld, maar het is een heel collectief gebeuren. Dit smeedt ook een band met de jongeren en mede-monitoren. Verder genoeg sport, 's avonds eens een film of gezelschapspelletjes.
Kan je de doelgroep een beetje schetsen?
Moeilijke kinderen, die veel aandacht nodig hebben. Soms hebben ze een bepaalde stempel gekregen, bvb. ADHD, aggressieproblemen. Vaak kinderen die slecht met andere kinderen omkunnen door beperkte sociale vaardigheden. Verder gedragsproblemen allerhande, dat gaat zeer breed. Kinderen die door hun thuissituatie zo zijn geworden, ze zijn in se goed van inborst, maar hebben zaken meegemaakt en gezien waardoor hun sociale ontwikkeling niet naar wens verlopen is. Bijgevolg hebben ze meer aandacht en structuur nodig om hun dagen leuk door te komen.
Hoe reageren de kinderen die mee op kamp mogen: uitgelaten, dankbaar, moeilijk door de nieuwe omgeving?
De eerste dagen zij moeilijk omdat iedereen elkaar nog niet goed kent. Het is niet zo dat de groep elkaar doorheen het jaar soms ziet, ze kennen elkaar alleen van het kamp. De eerste dagen leidt dat tot aftasten, en zo stoer mogelijk proberen over te komen naar elkaar en naar de monitoren toe. Die weerspannigheid duurt zo'n twee à drie dagen, daarna begint de vertrouwensband te groeien. De kinderen weten dan wat ze aan jou en aan elkaar hebben, wat wel of niet kan.
De oudgedienden, die al een aantal jaren meegaan, zijn natuurlijk enthousiast, anders zouden ze niet blijven meegaan. Anderen weten ook niet waar ze aan begonnen zijn, of zeggen daar tegen hun zin te zitten. Maar achteraf heb ik nog nooit gehoord dat de kinderen het niet leuk vonden, ook al beweerden ze dat wel soms op kamp als het wat moeilijker ging.
Jullie trekken dus op kamp met jongeren en monitoren, is er verder nog ondersteuning?
Naast het monitorenteam is er dan nog een hoofdmonitor, primus inter pares, en een kampleider die het kamp coördineert, en in samenspraak vaak het laatste woord heeft. Dan is er nog de kookploeg die de hongerige monden moet voeden, en op miraculeuze wijze erin slagen om voor vaak moeilijke eters altijd lekker en vers eten op tafel te toveren. En op tijd! Dat is een cruciaal onderdeel van het kamp, anders deserteren de monitoren misschien :-). Maar dat eten is dus altijd tip-top verzorgd.
Wat reken je tot de beste ervaring van de AJOK kampen?
Geen specifiek moment, de beste ervaring is de band die je smeedt met de mede-monitoren. Je staat er samen voor, iedereen smijt zich voor de volle honderd percent. Dat maakt dat hoe moeilijk de dag ook uitdraait, hoe lastig de kinderen ook zijn, het toch een heel speciaal gevoel is om je samen te smijten. Ook het gevoel iets waardevol te doen en u daar volledig in weg te cijferen, die sfeer is voor mij de beste herinnering. Daarnaast ook kinderen zien openbloeien, die in het begin van het kamp heel stil zijn, maar tegen het einde van het kamp met iedereen spelen, onnozel doen, en duidelijk een goeie tijd beleven.
"De beste ervaring is de band die je smeedt met de mede-monitoren."
Zou je AJOK aanbevelen aan familie en vrienden?
Ik zou het zeker aanbevelen, net omdat het zo'n eye-opener is. Ik wist niet dat er zoveel kinderen in zo'n kwetsbare situaties zitten die je niemand toewenst, maar die dan op kamp helemaal hun gedachten kunnen verzetten. Plus de andere vrijwilligers zijn heel aangenaam gezelschap, je krijgt feitelijk een nieuwe sociale kring. Het kamp is zeer intens, maar naast de moeilijke momenten wordt er ook veel gelachen en onnozel gedaan. Je moet niet per se weten waar je aan begint, je moet je gewoon smijten!
Maarten ging al mee met kampen HECTO 2015, OP SCHOK 2016 en GIGA 2017.
Laura
Laura besloot in 2019 op het nippertje om zicht in the schrijven als monitor op AJOK kamp. Hier vertelt ze over haar verwachtingen en hoe die soms verschilden van haar ervaringen, maar ook over hoeveel ze terugkreeg van de jongeren.
Wat was je verwachting voor je eerste AJOK kamp en hoe is je eerste ervaring meegvallen?
Goh, ik had totaal geen verwachting. Ik had goesting om eens iets te doen direct voor andere mensen, en zag de annonce voorbij komen. Ik dacht dat je veel ervaring en professionele diplomas zou nodig hebben omdat de jongeren toch wel speciale hulp nodig hebben. Dat was dan niet het geval, en toen dacht ik het wel iets voor mij zou zijn.
"Ik heb geleerd dat de kinderen op kamp niet per se nood hebben aan professionele hulp, maar wel aan mensen die echt naar hen luisteren."
De voorbereiding was heel leuk, maar ik was toch wel wat nerveus. De eerste dag had ik gedacht dat de jongeren heel blij en dankbaar zouden zijn, maar dat bleek dus niet het geval. Ze waren veel slechter gezind dan ik gedacht had, zo van "Oh nee ik slaap toch niet bij díe, we gaan dát toch niet doen enz.". Toen dacht ik wel 'oei oei, komt dat hier wel goed'!
Maar uiteindelijk zie je wel dat de kinderen zich amuseren, en je een knuffel komen geven als ze doorgaan en je gaan missen. Achteraf gezien heb ik nog veel meer uit het kamp gehaald dan ik had durven vermoeden.
Hoe ervaarde je de omkadering en mede-monitoren?
Ik had gedacht dat er veel professionele helpers zouden aanwezig zijn, aangezien ik zelf weinig achtergrond had. Dat bleek niet echt zo te zijn, wat me wel wat ongerust maakte. Maar doorheen het kamp heb ik geleerd dat de kinderen niet per se nood hebben aan professionele hulp, maar wel aan mensen die echt willen luisteren en moeite doen. Die afwisseling van omgeving en van begeleiders maakt het eigenlijk net tot een goede ervaring voor de jongeren.
De monitoren waren allemaal jonge mensen waarmee het meteen goed klikte, op dezelde golflengte zaten. Een goed concept is de kookploeg, die wat los staat van het gewoel en waar je even naartoe kan gaan om uit te blazen. Als er iets gebeurde kon je daar je verhaal gaan doen.
Hoe heb je de jongeren ervaren?
Wel, er zijn grote verschillen tussen de jongeren. Een groot deel was rustig en amuseerde zich op zichzelf. Enkelen hadden meer nood aan speciale aandacht. Die hadden allemaal hun eigen "handleiding", al moet je die wel ontdekken. Als moni kan je ook een beetje kiezen aan welke jongeren jij extra veel aandacht kan besteden. Voor sommigen wordt je snel een vertrouwenspersoon, en leer je ze heel snel kennen. Door hun thuissituatie doen ze zich wel moeilijk voor, maar diep vanbinnen hebben ze wel een hart van goud. Ze geven wel echt om je, en vinden het erg als je weggaat. Dus ze zijn niet altijd even gemakkelijk maar je krijgt er wel veel van terug, absoluut!
"Door hun thuissituatie doen sommige jongeren zich wel moeilijk voor, maar diep vanbinnen hebben ze een hart van goud."
Welke activeiten hebben jullie zoal gedaan met de jongeren?
Wat mij vooral is bijgebleven is de tweedaagse, omdat de kinderen buiten zijn, in kleinere groepen, op avontuur. Spelletjes zijn nooit iets voor mij geweest, maar als je zelf monitor bent voelt dat eigenlijk wel heel fijn.
Is er een moment dat je sterk is bijgebleven?
Ja! De eerste avond van tweedaagse maakten we kampvuur. Ze mochten geen mashmallow meer omdat dat te veel suiker zou zijn. Dan vroegen de jongeren om nog even rond het vuur te staan. Dus allemaal in hun pyama rond het vuur, een beetje koud en stijf van het wandelen. Toen hebben we samen nog wat turnoefeningen gedaan, iedereen deed enthousiast mee, en nadien zijn ze allemaal heel gedwee naar hun tent gedaan. Daarna nog met de moni's nakaarten bij het kampvuur, was echt geweldig!
"Je begint gewoon in je eigen land, bij het begin en je ziet meteen resultaat voor een ander."
Zou je AJOK aanbevelen aan familie en vrienden?
Jazeker! Toen ik terugkwam hadden we familiefeest, en was ik enthousiast aan het vertellen. Je gaat ernaar toe en betekent één-op-één iets voor een ander. Het is niet zoals bijvoorbeeld Artsen Zonder Grenzen, ver weg, maar begint gewoon in je eigen land, bij het begin en je ziet meteen resultaat.
Ik hab het kamp nog wekenlang meegedragen, gedacht aan momenten dat kinderen bvb. 's avonds een knuffel komen vragen, die niet weg wouden. Ik heb meteen aan mijn vrienden van de unief en nichtjes enzo gezegd dat ze ook mee moesten gaan, al heb ik ze eerst misschien ook wat afgeschrikt met mijn verhalen :-). Maar dat valt allemaal best mee, en ik probeer zeker véél mensen te overtuigen.
Laura ging mee met het kamp GIGA 2019.
Ianka
Ianka wou al langer meegaan op een AJOK kamp, maar twijfelde of het iets voor haar zou zijn. Op haar zestiende besloot ze dan toch de stap te zetten, ook al kende ze toen niemand die meeging. Hier lees je hoe dat meeviel, en wat een nuttige ervaring het was voor latere studies orthopedagogie.
Wat waren je verwachtingen voor het eerste kamp, en hoe is de ervaring meegevallen?
Ik had wel verwacht dat het een uitdaging zou zijn voor mij. Ik wou het al wel een tijdje doen, maar ik had wat schrik of het wel iets voor mij zou zijn. Echte verwachtingen had ik niet, ik wou het gewoon op mij laten afkomen. Ik verwachte gewoon een uitdaging waarbij ik uit mijn comfortzone zou moeten gaan.
Maar mijn eerste ervaring was superpositief, omdat ik ook goed opgevangen werd door de groep. Ik was nog maar 16 jaar toen, maar ze hebben mij echt helpen groeien, gaven tips als ik niet zeker was. Acteraf gezien was het dus niet nodig om schrik te hebben, maar dat is wel normaal als je voor de eerste keer gaat en niemand kent daar. Dat is wel een zekere drempel, ook als je nog nooit vrijwilligerswerk gedaan hebt en niet weet of het iets voor jou is. Je hoopt gewoon dat je het goed doet. Maar je komt in een leuk team terecht, en je moet helemaal geen schrik hebben want het wordt zeker een positieve ervaring.
In welke zin werd je dan opgevangen?
Ja, ik bedoel, als je met iets zat kon je dat direct vragen, of je wel goed gehandeld had. Kamp- en hoofdleiding kijken ook steeds toe, ze geven je meteen feedback. Ze kennen je en weten hoe je handelt. Het stelt je dan op je gemak om te weten dat je goed bezig bent, niet meer aan jezelf moet twijfelen.
Kan je beschrijven hoe de jongeren zijn die meee op kamp gaan, en hoe je daarmee omgaat?
Wel, ze komen dus uit een kwetsbare leefsituatie. Goh hoe je daarmee omgaat... Je moet vooral heel consequent zijn. Als ik bijvoorbeeld met de kinderen naar mijn kamer ging moesten ze eerst bij de deur wachten. Dan zei ik: "Ga nu naar binnen, pak je tandeborstel en ga terug bij de deur staan." Als je te veel informatie geeft in één keer, dan zijn ze met andere zaken bezig, wordt het te druk. Ze moeten goed weten wat van hen verwacht wordt.
Het hangt ook heel hard af van de persoon. Bijvoorbeeld bij kinderen van autisme moet je gezegdes vermijden. Tegen mij mag je ook niet teveel in één keer zeggen hoor :-D.
"De mede-monitoren zijn sociale en empathische mensen. Dat je samen op kamp komt met hetzelfde doel smeedt ook snel een band, ook als je elkaar niet kent."
Wie gaat er nog zoal mee op kamp van monitoren?
Het zijn sowieso sociale mensen, die de jongeren een leuk kamp willen geven. Enthousiaste mensen, creatief om dooie momenten op te vullen. Empathisch ook, als er iets is kan je er altijd bij terecht. Ondanks dat je elkaar niet kent, heb je er wel snel een band mee, omdat je allemaal met hetzelfde doel samenkomt.
Welke activiteiten doen jullie op kamp?
We gaan naar het natuurpark van de grotten van Han, naar een grote speeltuin in Chevetogne. Als het goed weer is spelen we waterspelletjes enzo. Er is ook altijd een siesta, om tot rust te komen. Dan hebben ze tijd om te slapen, wat lezen of kleuren. Verder leren we een liedje aan. De opdrachten zijn ook altijd in kampthema.
En slapen de kinderen goed?
Soms moet je wat geduld hebben tot ze stil zijn op de kamer. Maar je merkt wel dat tegen het midden van het kamp, als je een betere band hebt, dat het wel vlotter gaat. Tegen het einde zijn ze wel moe, en dan gaat het slapengaan ook wat minder vlot.
Wat reken je tot je beste AJOK ervaring?
Geen specifiek moment, het leukste is dat je echt liefde en dankbaarheid krijgt van de kinderen. Het is natuurlijk niet altijd gemakkelijk, soms zijn ze wel eens boos op u. Maar toch, je merkt tegen het einde van het kamp dat ze moeite hebben om afscheid te nemen. Sommigen zeggen zelfs echt "Danku", en dat is wel iets van "Wow!". Zeker als dat een kindje was dat heel moeilijk deed. Dat is het mooiste, als je ziet dat het doel bereikt is en we ze een goed kamp hebben kunnen schenken.
"AJOK was een nuttige ervaring voor latere stages. Zo heb ik geleerd dat je eerst een band moet creëren voor je iets kunt verwachten van de jongeren."
Zou je AJOK aanbevelen aan familie aan vrienden?
Ja, aan hen die dat echt willen, ik kan mij voorstellen niet aan iedereen. Het is moeilijk uit te leggen... Als je erover twijfelt zou ik het zeker aanbevelen vanwege de liefde en dankbaarheid die je krijgt van de kinderen. Je leert ook nieuwe mensen kennen, smeedt snel een band. Je bent er allemaal met hetzelfde doel en dat is supertof, ook omdat je groeit als persoon. Als je bvb overweegt orthopedagogie te studeren (wat ik nu doe) is het een nuttige ervaring: AJOK heeft mij veel bijgeleerd!
En komen de methodes van AJOK overeen met wat je in de lessen orthopedagogie leert?
Ja eigenlijk wel. We zien in de lessen theorie over hoe je met bepaalde jongeren moet omgaan, en die dingen komen ook terug in de vormingen van AJOK. Bijvoorbeeld dat je niet te veel moet zeggen, maar gewoon wat je verwacht, in korte woorden eerder dan een lange boodschap. Als je in de les dan terugdenkt aan situaties op kamp komen die best goed overeen. Ook bij het stagelopen heeft de ervaring bij AJOK mij geholpen. Zo wist ik al dat het belangrijk is om een band te creëren voor je iets van de ander kunt verwachten.
Ianka ging mee met de kampen PICO in 2016, 2017, 2018 en 2019.
